آمبولي ريه يك انسداد در شريان‌هاي ريه بوده كه خون را به ريه‌ها مي‌رساند. اين مشكل يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي قلبي عروقي در ايالات متحده است. آمبولي ريه سالانه از هر 1000 نفر در ايالات متحده حدود 1 نفر را تحت تاثير خود قرار خواهد داد. انسداد در اين بيماري بدين معنا است كه معمولا يك لخته خون مانع رسيدن اكسيژن به بافت‌هاي ريه شده و مي‌تواند تهديد كننده زندگي فرد باشد.
آمبولي ريه و بررسي آن
علاقه‌مندان به مجله پزشكي آسان طب؛ در آمبولي ريوي، آمبولي در يك قسمت از بدن تشكيل شده و در سراسر خون جريان مي‌يابد و سپس خون را از طريق يك رگ در قسمت ديگري از بدن، يعني ريه‌ها جريان مي‌دهد.
آمبولي ريه يك انسداد در شريان‌هاي ريه بوده كه خون را به ريه‌ها مي‌رساند. اين مشكل يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي قلبي عروقي در ايالات متحده است. آمبولي ريه سالانه از هر 1000 نفر در ايالات متحده حدود 1 نفر را تحت تاثير خود قرار خواهد داد. انسداد در اين بيماري بدين معنا است كه معمولا يك لخته خون مانع رسيدن اكسيژن به بافت‌هاي ريه شده و مي‌تواند تهديد كننده زندگي فرد باشد.
آمبولي ريه و بررسي آن
علاقه‌مندان به مجله پزشكي آسان طب؛ در آمبولي ريوي، آمبولي در يك قسمت از بدن تشكيل شده و در سراسر خون جريان مي‌يابد و سپس خون را از طريق يك رگ در قسمت ديگري از بدن، يعني ريه‌ها جريان مي‌دهد.
آمبولي با ترومبوز كه در يك ناحيه شكل گرفته و باقي مي‌ماند، متفاوت است.
حقايقي صريح در رابطه با آمبولي ريه:
در اينجا به برخي از نكات كليدي اشاره خواهيم كرد و در ادامه جزئيات بيشتري را در اختيارتان قرار خواهيم داد.
خطر آمبولي ريه با بالا رفتن سن افزايش مي‌يابد.
علائم شامل درد قفسه سينه، سرگيجه و تنفس سريع است.
خطر ابتلا به آمبولي ريوي در افراد مبتلا به لخته شدن خون در پا و بازو مي‌باشد.
در موارد نادر، آمبولي ريه مي‌تواند ناشي از مايع آمنيوتيك باشد.
علائم
علائم آمبولي ريه شامل موارد زير مي‌باشد:
درد در ناحيه قفسه سينه و درد‌هاي شديد و سخت كه ممكن است در هنگام تنفس بدتر شوند.
ضربان تند قلب و يا نامنظم
سرگيجه
دشواري به هنگام تنفس كه ممكن است به صورت ناگهاني يا طولاني رخ دهد.
نفس كشيدن‌هاي سريع و پي در پي
سرفه‌هاي خشك كه احتمالا با خون و يا خون و مخاط همراه باشد.
به هنگام رويارويي با علائم شديد بايد بلافاصله با مركز فوريت‌هاي پزشكي تماس حاصل نماييد.
توجه داشته باشيد كه موارد شديدتر ممكن است منجر به شوك، از دست دادن هوشياري، ايست قلبي و در نهايت مرگ شوند.
جلوگيري
برخي از روش‌ها براي كاهش خطر اين بيماري شامل موارد زير مي‌باشد:
فعاليت بدني
ورزش منظم
رژيم غذايي سالم
ترك كردن يا اجتناب از سيگار و انواع دخانيات
علل
همراهان آسان طب؛ لخته‌هاي خون مي‌تواند به دلايل مختلفي شكل بگيرد. آمبولي ريه اغلب به وسيله ترومبوز وريد عمقي ايجاد مي‌شود يعني وضعيتي كه لخته‌هاي خون در رگ‌هاي عميق بدن تشكيل مي‌شوند. اين لخته‌ها كه اغلب باعث آمبولي ريوي مي‌شوند از پاها يا لگن شروع خواهند شد.
لخته‌هاي خون در رگ‌هاي عميق بدن مي‌توانند علل متعددي داشته باشد، برخي از اين عوامل را با هم بررسي خواهيم كرد:
آسيب:
آسيب‌هايي مانند شكستگي‌هاي استخواني و پارگي‌هاي عضلاني مي‌توانند باعث ايجاد آسيب به عروق خوني شده و منجر به لخته شدن گردند.
عدم فعاليت:
از آنجايي كه گرانش سبب ريزش خون در پايين‌ترين مناطق بدن افراد مي‌شود، عدم فعاليت در مدت زمان طولاني ممكن است منجر به لخته شدن خون گردد.
شرايط پزشكي:
بعضي از شرايط سلامت نيز سبب مي‌شود كه خون به راحتي لخته شده و افراد به آمبولي ريه مبتلا شوند. درمان‌هاي پزشكي مانند جراحي يا شيمي درماني براي سرطان نيز مي‌توانند باعث لخته شدن خون شوند.
تشخيص
پزشك معمولا يك معاينه فيزيكي انجام داده و سابقه بيماري فرد را به دقت مورد بررسي و مطالعه قرار مي‌دهد. تشخيص مي‌تواند چالش برانگيز باشد، زيرا شرايط ديگر علائم مشابهي دارند.
آزمايشاتي كه براي تشخيص آمبولي ريوي در نظر گرفته شده است، به شرح ذيل مي‌باشند:
الكتروكارديوگرام (EKG) براي ثبت فعاليت الكتريكي قلب
مطالعه گاز خون شرياني براي اندازه گيري اكسيژن، دي اكسيد كربن و ساير گازهاي موجود در خون
اشعه ايكس براي توليد تصويري از قلب، ريه‌ها و ساير اندام هاي داخلي
اسكن V / Q ريه، دو آزمايش كه تهويه و خواص ساختاري ريه‌ها را تحليل مي‌كنند.
توموگرافي كامپيوتري (سي تي اسكن) كه مي‌تواند ناهنجاري‌هاي قفسه سينه، مغز و ساير اندام‌ها را نشان دهد.
تست d-Dimer، يك آزمايش خون كه مي‌تواند ترومبوز را تشخيص دهد.
آنژيوگرافي ريوي، براي تشخيص لخته شدن خون در ريه‌ها
تصويربرداري رزونانس مغناطيسي (MRI)، براي به دست آوردن تصاوير دقيق از ساختارهاي داخلي.
درمان
درمان آمبولي ريوي بستگي به اندازه و محل لخته شدن خون دارد. اگر مشكل جزئي و زودگذر باشد، پزشك ممكن است از دارو براي درمان بهره بگيرد، زيرا بعضي از داروها مي‌توانند لخته‌هاي كوچك را از بين ببرند.
درمان هاي مربوط به آمبولي موارد زير را در بر خواهد گرفت:
جلوگيري از رشد لخته خون
جلوگيري از تشكيل لخته جديد
از بين بردن لخته‌هاي موجود
استفاده از لوله‌اي نازك به نام كاتتر نيز براي حل اين مشكل تا حدودي مفيد مي‌باشد اما اين روش كاملا موثر نمي‌باشد، بنابراين هميشه روش ترجيحي درمان نيست.
داروهاي ضد انعقادي
داروهاي ضد انعقادي مثل هپارين، انوكساپارين يا وارفارين معمولا به رقيق شدن خون و جلوگيري از لخته شدن بيشتر كمك خواهند كرد. داروهاي ضد بارداري به نام ترومبوليتيك نيز ممكن است توسط پزشكان تجويز شوند، اما اين دارو خطر بالقوه خونريزي بيش از حد را به همراه دارد. ترومبوليتيك‌ها را مي‌توان Activase، Retavase و Eminase دانست.
جراحي باز
پزشكان از جراحي باز تنها در موارد اضطراري استفاده مي‌كنند يعني زماني كه يك فرد در شوك قرار دارد و يا داروها براي از بين رفتن لخته موثر عمل نمي‌كنند.
اگر بيمار داراي فشار خون پايين باشد، ممكن است دوپامين به افزايش آن كمك كند.
بيمار معمولا بايد داروها را به طور منظم براي مدت نامحدود (حداقل 3 ماه) مصرف نمايد.
عوامل خطر
خطر ابتلا به آمبولي ريه با بالا رفتن سن افزايش مي‌يابد. افرادي كه دچار شرايط و يا بيماري‌هايي هستند كه خطر لخته شدن خون را افزايش مي‌دهند، بيشتر احتمال دارد كه به آمبولي ريوي مبتلا شوند.
عواملي كه خطر ابتلا به ترومبوز وريد عمقي و آمبولي ريوي را افزايش مي‌دهند عبارتند از:
سرطان
سابقه خانوادگي
شكستگي پا يا ران
اختلالات بيش فعالي يا اختلالات لخته شدن ژنتيكي خون از جمله فاكتور V ليدن، جهش ژن پروترومبين و سطح بالاي هموسيستئين
سابقه حمله قلبي يا سكته مغزي
جراحي‌هاي سخت
چاقي
فعاليت كم
سن بالاي 60 سال
مصرف استروژن يا تستوسترون
بيماري روده التهابي
بارداري
سيگار كشيدن
نگاهي اجمالي
اكثر افرادي كه آمبولي ريه را تجربه مي‌كنند اگر درمان به موقع و موثري داشته باشند، مي‌توانند به بهبودي كامل دست يابند. اين وضعيت خطر مرگ و مير را بالا مي‌برد، اما با اين‌حال، درمان اوليه مي‌تواند به طور چشمگيري اين خطر را كاهش دهد.
منبع: آسان طب