بيماري صرع و درمان حملات مكرر تشنج

بيماري صرع يا اپي لپسي از دست دادن ناگهاني و كوتاه مدت هوشياري مي باشد كه در كودكان شايع تر از بزرگسالان است. برخي از افرادي كه صرع دارند، در مدت زمان كوتاهي به جايي خيره مي شوند و سريع به سطح هوشياري طبيعي بر مي گردند. افراد در اين نوع بيماري، دچار صدمات جسمي نمي شوند. بيماري صرع معمولا با داروهاي ضدصرع قابل كنترل است. بعضي از بچه هايي كه اين نوع بيماري صرع را دارند ممكن است به انواع ديگر صرع نيز مبتلا شوند. تعداد زيادي از افراد در دوران نوجواني بهبود مي يابند.

علائم بيماري صرع

• ملچ و ملوچ كردن
• پلك زدن
• حالت جويدن
• ماليدن انگشت
• حركات كم هر دو دست

بعد از اين حالت، بيمار چيزي از اين اتفاق را به ياد نمي آورد. بعضي افراد در طي روز دفعات زيادي به اين حالت دچار مي شوند كه در مدرسه و يا فعاليتهاي روزانه اختلال ايجاد مي كند. يك كودك ممكن است دچار حملات صرع شود ولي چون خيلي خفيف است شايد بزرگسالان متوجه نشوند. كاهش در يادگيري كودك مي تواند اولين علامت اين اختلال باشد. معلمان ممكن است اين حالت را حواس پرتي و يا عدم تمركز كودك بدانند.

عوارض بيماري صرع

• افراد بايد در تمام طول عمرشان براي جلوگيري از حملات صرع داروي ضدصرع مصرف كنند.
• در نهايت، تشنج هاي سخت، به صرع تونيك كلونيك (سفتي بدن، پرش مكرر، بازو و يا پاها، كاهش هوشياري، گاز گرفتن زبان و يا گونه، مشكلات تنفسي و عدم تنفس، كاهش كنترل ادرار و مدفوع) تعميم مي يابد.

ساير عوارض بيماري صرع

• مشكلات يادگيري
• مشكلات رفتاري
• انزواي اجتماعي

 علت بيماري صرع

به نظر مي رسد بسياري از كودكان به صورت ژنتيكي به بيماري صرع (epilepsy) مبتلا هستند. به طور كلي، صرع به علت پيامهاي الكتريكي غيرطبيعي سلول هاي عصبي در مغز است. سلول هاي عصبي مغز به صورت معمول پيامهاي الكتريكي و شيميايي را در سراسر سيناپس ها (محل تماس دو عصب) ارسال مي كنند كه آنها را به هم ارتباط مي دهد. در افرادي كه صرع دارند فعاليتهاي الكتريكي مغز تغيير مي كند. در طول يك حمله صرع، اين علائم الكتريكي بارها و بارها در هر سه ثانيه تكرار مي شوند. افرادي كه صرع دارند همچنين ممكن است سطح پيامهاي شيميايي كه به ارتباط سلول هاي عصبي كمك مي كند به نوع ديگري تغيير كند. (انتقال دهنده هاي عصبي).

عوامل خطر براي بيماري صرع

• سن. صرع در بچه هاي بين سنين چهار تا چهارده سال بيشتر شايع است.
• جنسيت. در دختران صرع شايعتر است.
• سابقه بيماري صرع در افراد خانواده. تقريبا نيمي از بچه هايي كه صرع دارند يكي از خويشاوندان آنها قبلا صرع داشته است.

زمان مراجعه به پزشك

• زماني كه متوجه اولين علامت مي شويد.
• اگر متوجه نوع جديدي از حمله شديد.
• اگر عليرغم استفاده از داروهاي ضدصرع حملات ادامه پيدا كرد.

 در موارد زير با اورژانس تماس بگيريد:

♦ رفتارهاي غير ارادي كه به مدت چند دقيقه تا چند ساعت به طول انجامد.

♦كارهايي مانند خوردن يا حركت كردن بدون آگاهي.

♦ اختلال حواس طولاني مدت.

تشخيص بيماري صرع

پزشك متخصص از شما در مورد جزئيات تشنج سوال مي كند و سپس معاينه فيزيكي انجام مي دهد. تستهايي كه انجام مي دهد شامل:

الكتروانسفالوگرافي (EEG) نوار مغزي. اين تست بدون درد است و امواج الكتريكي فعاليتهاي مغزي را اندازه گيري مي كند. امواج مغزي از طريق الكترودهاي كوچكي كه به پوست سر متصل مي شوند و يا يك كلاه پلاستيكي به دستگاه EEG منتقل مي شوند. تنفس عميق و سريع در زمان گرفتن نوار مغزي مي تواند موجب حملات صرع شود. درطول زمان تشنج، نمودار امواج مغزي متفاوت از نمودار حالت طبيعي امواج مغزي است.

اسكن مغزي. دربيماري صرع، مطالعه تصوير برداي، مانند (MRI) تصويربرداري رزونانس مغناطيسي مغز طبيعي است. تست هايي مانند MRI مي تواند جزئيات تصوير مغز را نشان دهد كه مي تواند از مشكلات ديگر جلوگيري كند، مانند سكته مغزي يا تومور مغزي . از آنجائيكه فرزند شما نياز دارد براي مدت طولاني بي حركت بماند، با پزشك خود در مورد امكان استفاده از آرام بخش مشورت كنيد.

درمان دارويي بيماري صرع

پزشك شما احتمالا با پايين ترين مقدار داروي  ضدصرع درمان دارويي را شروع ميكند و در صورت نياز براي كنترل تشنج مقدار آنرا افزايش مي دهد. ممكن است اطفال بعد از دو سال تشنج نداشته باشند. در اين صورت پزشك ميزان داروهاي ضد صرع را كاهش مي دهد.

داروهاي ضد صرع كه توسط پزشك تجويز مي شود شامل:

√ اتوسوكسيمايد ( Ethosuximide ):

اكثر پزشكان درمان را با اين دارو شروع مي كنند. در بيشتر موارد، تشنج ها به اين دارو خوب پاسخ ميدهند. امكان عوارض جانبي شامل حالت تهوع، استفراغ، خواب آلودگي، اختلال در خواب، و بيش فعالي ديده مي شود.

√ اسيد والپروئيك:

دختراني كه نياز دارند تا بزرگسالي دارو درماني را با اين دارو ادامه دهند، بايد با پزشك خود در مورد خطراتي كه اين دارو برايشان دارد مشورت كنند. اسيد والپروئيك موجب نقص در نوزدان مي شود و پزشكان به زنان توصيه مي كنند كه در دوران بارداري و يا اگر قصد بچه دار شدن دارند، از اين دارو استفاده نكنند.

پزشكان ممكن است اين دارو را براي بچه هايي كه هم صرع ساده و هم تونيك كلونيك دارند تجويز كنند.

√ لاموتريژين

يك سري از مطالعات نشان مي دهد اين دارو تاثير كمتري از اتوسوكسيميد يا اسيد والپروئيك دارد. اما عوارض جانبي كمتري دارد. عوارض جانبي شامل راش و حالت تهوع مي باشد.

درمان خانگي و رژيم غذايي بيماري صرع

پيروي از يك رژيم غذايي با چربي بالا و كربوهيدرات كم، كه به نام رژيم غذايي كتوژنيك معروف است، مي تواند در كنترل صرع موثر باشد. اين رژيم زماني استفاده مي شود كه درمان هاي دارويي مرسوم در كنترل صرع موثر نباشد. ادامه دادن اين رژيم غذايي آسان نيست، اما در كاهش تشنج براي بعضي افراد مفيد است. تغييرات در رژيم غذايي چربي بالا، و كربوهيدرات كم، مانند رژيم هاي غذايي شاخص قند خون و رژيم غذايي اصلاح شده اتكينز، اگر چه كمتر موثر است، به اندازه رژيم غذايي كتوژنيك محدود نيست و همچنين ممكن است مفيد باشد.

توصيه هايي جهت كنترل بيماري صرع

ديگر اقداماتي كه امكان دارد به شما در كنترل صرع كمك كند شامل موارد زير ميباشد:

• مصرف درست دارو. قبل از مشورت با پزشك مقدار دارو را تغيير ندهيد. اگر احساس مي كنيد مقدار دارو بايد تغيير كند، با پزشك خود مشورت كيند.
• به اندازه كافي خوابيدن. كمبود خواب مي تواند موجب تشنج شود. مطمئن شويد هر شب به اندازه كافي استراحت مي كنيد.
• از دستبند هشدار دهنده پزشكي استفاده كنيد. اين دستبند به كاركنان اورژانس كمك مي كند كه اگر به نوع ديگري از صرع مبتلا هستيد به درستي شما را درمان كنند.
• از پزشك خود در مورد رانندگي و يا محدوديت هاي تفريحي سوال كنيد. افرادي كه داراي اختلال صرع هستند بايد در مدت زمان معقولي (اين مدت زمان از وضعيتي به وضعيت ديگر متفاوت است) تشنيج نداشته باشند تا قادر به رانندگي باشند. بدون اينكه كسي در نزديكي شما باشد نبايد حمام يا شنا كنيد تا در هنگام نياز بتواند به شما كمك كند.

حمايت از بيماران مبتلا به صرع

اگر شما دچار اختلال صرع هستيد، ممكن است در مورد آينده خودتان نگران يا مضطرب باشيد. استرس مي تواند بر روي سلامت رواني شما اثر بگذارد، بنابراين مهم است كه با پزشك خود در مورد احساسات خود صحبت كنيد و بدنبال چاره جويي براي كمك باشيد.

حمايت از بيمار در خانه:

اعضاي خانواده شما مي توانند در صورت نياز، حمايت زيادي از شما به عمل آورند. به آنها بگوييد كه اختلال صرع را مي شناسيد. بگذاريد آنها بدانند كه مي توانند از شما سوالاتي بپرسند، و در مورد نگراني هايشان با آنها گفتگو كنيد. به آنها كمك كنيد وضعيت شما را درك كنند.

حمايت از بيمار در مدرسه:

با معلمان و مربيان در مورد اختلال صرع و چگونگي اثر تشنج بر فرزندتان در مدرسه صحبت كنيد. به آنها بگوييد كه بيمار در صورت  تشنج در مدرسه به كمك آنها نياز دارد.

هيچ گاه تنها نمانيد

بخاطر داشته باشيد، شما نبايد تنها بمانيد. به خانواده و دوستانتان دسترسي داشته باشيد. از پزشك خود در مورد گروه حمايتي محلي سوال كنيد يا به انجمن پشتيباني آنلاين بپيونديد. از كمك خواستن نترسيد. داشتن يك سيستم پشتيباني قوي براي زندگي با هر وضعيت پزشكي مهم است.

 آماده شدن براي ملاقات با پزشك

جهت درمان بيماري صرع احتمالا شما را به پزشك متخصص مغز و اعصاب (نورولوژيست) ارجاع مي دهند.

اطلاعاتي كه براي ملاقات با پزشك بايد جمع آوري كنيد:

• كاري كه شما مي توانيد انجام دهيد
• نوشتن علائمي كه متوجه آنها شده ايد، هر چيزي كه ممكن است به نظر برسد حتي اگر به صرع ارتباطي ندارد.
• فهرستي از همه داروهاي خود تهيه كنيد. ويتامين ها و مكمل هايي كه شما يا فرزند شما مصرف ميكند را يادداشت كنيد.

 ليست سوالات بيمار از پزشك

آماده كردن فهرستي از سوالات به شما كمك مي كند كه بيشترين بهره را از وقت خود با پزشك ببريد. سوالات اصلي در مورد بيماري صرع كه بايد از پزشك خود بپرسيد شامل موارد زير است:

• علت اين علائم چيست ؟
• چه آزمايش هايي لازم است؟ آيا اين آزمايشات آمادگي خاصي مي خواهد؟
• آيا اين وضعيت موقتي است يا طولاني است؟
• چه درمان هايي در دسترس است، و كداميك را توصيه مي كنيد؟
• عوارض جانبي اين درمان به چه صورت است؟
• آيا جايگزين ديگري براي دارويي كه تجويز كرديد، وجود دارد؟
• آيا فرزندم بيماري اش به نوع تونيك كلونيك پيشرفت مي كند؟
• آيا محدوديت هايي براي فعاليت ضروري، وجود دارد؟ آيا فعاليت هاي بدني، مانند فوتبال، و شنا كردن خوب است؟
• آيا شما بروشور يا نوشته اي داريد كه من بتوانم داشته باشم؟ چه وب سايت هايي را شما توصيه مي كنيد؟
• از پرسيدن سوالات ديگري كه در ذهن شما هست مردد نباشيد.

 سوالات احتمالي پزشك از بيمار

• از چه زماني اين علائم شروع شدند؟
• چند وقت يك بار اين علائم اتفاق مي افتد؟
• مي توانيد صرع معمولي را تشريح كنيد؟
• تشنج چه مدتي به طول مي انجامد؟
• آيا بعد از حمله از اتفاقي كه افتاده است آگاه هستيد؟

منبع: آسان طب