بررسي روش هاي درمان شانه يخ زده

بيماري شانه يخ زده (Frozen shoulder) كه همچنين به عنوان چسبندگي كپسول مفصلي شانه شناخته مي شود، بيماري است كه با سفتي و درد مفصل شانه مشخص مي شود. نشانه ها و علائم معمولا به تدريج شروع مي شود و در طول زمان بدتر مي شود و گاهي ممكن است بهتر شود، معمولا اين روند بين يك تا سه سال به طول مي انجامد. اگر شما در دوران بهبودي از يك وضعيت پزشكي و يا روندي كه از حركت دادن بازوي شما ممانعت مي كند مانند سكته مغزي يا ماستكتومي قرار داريد، خطر ابتلاي شما به بيماري شانه يخ زده يا كپسوليت چسبنده افزايش مي يابد.

علائم بيماري شانه يخ زده

بيماري شانه يخ زده بطور معمول به آهستگي و طي سه مرحله پيشرفت مي كند. هر مرحله مي تواند ماه ها طول بكشد.

√ مرحله محدوديت حركتي

• زماني كه هر حركت شانه شما دردناك مي شود و محدوديت حركتي ايجاد مي شود.

√ مرحله بي حركتي

• درشروع اين مرحله درد ممكن است كم شود. ولي شانه شما سفت تر شده و حركت آن سخت تر مي شود.

√ مرحله باز شدن

• در اين مرحله حركت در شانه شما رو به بهبود مي رود. در برخي از افراد درد در شب بيشتر مي شود و گاهي اوقات موجب مختل شدن خواب مي گردد.

علت يخ زدگي شانه

استخوان ها، رباط ها و تاندون هايي كه مفصل شانه را تشكيل مي دهند در يك كپسول بافت همبند قرار مي گيرند. شانه ي يخ زده زماني اتفاق مي افتد كه اين كپسول در اطراف مفصل شانه ضخيم تر شده و موجب محدوديت حركتي شود. پزشكان مطمئن نيستند كه در چه افرادي اين اتفاق مي افتد. اگرچه احتمال آن زياد است در كساني اتفاق بيافتد كه بيماري ديابت دارند و يا آنهايي كه اخيرا به علت جراحي و يا شكستگي بازو شانه خود را ثابت نگه داشته اند.

عوامل خطر در شانه منجمد

برخي عوامل كه ممكن است خطر ابتلا به شانه ي يخ زده را افزايش دهند، شامل:

1) سن و جنسيت: افراد از سن چهل سالگي به بالا، بخصوص خانمها، احتمال بيشتري مي رود كه به بيماري شانه يخ زده مبتلا شوند.

2) بي حركتي يا محدوديت حركتي: افرادي كه براي مدت طولاني بي حركت هستند و يا محدوديت حركتي در شانه دارند احتمال خطر ابتلا به بيماري شانه يخ زده در آنها بسيار بالا است. بي حركتي ممكن است در نتيجه بسياري از عوامل باشد. شامل:

• جراحي روتاتور كاف (يك گروه از ماهيچه ها و تاندون ها است كه مفصل شانه را احاطه كرده و سر استخوان بازو را داخل حفره شانه نگاه مي دارند)
• شكستگي بازو
• سكته مغزي
• دوران بهبودي بعد از عمل جراحي
• بيماري هاي جسمي

3) افرادي كه به بيماري هاي خاصي مبتلا هستند بيشتر در معرض ابتلا به شانه يخ زده هستند. اين بيماري ها كه خطر ابتلا به شانه يخ زده را افزايش مي دهند، شامل ديابت، پركاري تيروئيد، كم كاري تيروئيد، بيماري قلبي عروقي، بيماري سل، بيماري پاركينسون مي باشد.

تشخيص خشكي مفصل شانه

در طي معاينه بدني، پزشك شما از شما مي خواهد تا دست خود را در جهات مشخصي حركت دهيد تا ببيند در هنگام حركت درد داريد و دامنه حركتي شما را ارزيابي كند (محدوده فعال حركتي). سپس پزشك شما ممكن است از شما بخواهد عضلات خود را شل كنيد در حالي كه دست هاي خود را حركت مي دهيد (محدوده غيرفعال حركتي). شانه يخ زده بر هر دو محدوده فعال و غيرفعال حركتي اثر مي گذارد. در برخي موارد پزشك ممكن است داروي بي حس كننده اي را در شانه شما تزريق كند تا محدوده حركتي فعال و غيرفعال شمار را مشخص كند. معمولا شانه يخ زده را مي توان به تنهايي از روي علائم و نشانه ها تشخيص داد. اما پزشك شما ممكن است پيشنهاد كند كه آزمايش تصويربرداري انجام دهيد مانند: عكس با اشعه X (راديوگرافي) يا MRI تا ساير مشكلات را رديابي كند.

آگاهي از بيماري شانه يخ زده

يكي از شايع ترين علل بيماري شانه يخ زده، بي حركتي است كه ممكن است در نتيجه دوران بهبودي جراحت شانه، شكستگي بازو و يا سكته مغزي باشد. اگر جراحتي داريد كه به سختي مي توانيد شانه خود را حركت دهيد، با پزشك خود در مورد حركات ورزشي كه مي توانيد انجام دهيد تا دامنه حركت مفصل شانه خود را حفظ كنيد، مشورت كنيد.

درمان براي شانه يخ زده شامل يك سري از حركات ورزشي، گاهي اوقات مصرف كورتيكواستوئيدها و تزيريق داروهاي بي حس كننده در مفصل شانه مي تواند باشد. در موارد كمي ممكن است جراحي آرتروسكوپيك صورت گيرد، در طول آرتروسكوپيك شانه، جراح شما يك دوربين به نام آرتروسكوپ را به درون مفصل شانه وارد مي كند. اين دوربين تصاوير را بر روي يك صفحه ي نمايش نشان مي دهد و جراح مي تواند از طريق اين تصاوير براي هدايت وسيله بسيار كوچك جراحي استفاده كند، مفصل شانه را شل كرده تا بتواند آزادنه تر حركت كند. در شانه يخ زده معمولا يك شانه مبتلا مي شود و شانه ديگر به اين بيماري دچار نمي شود. اما در برخي افراد مي تواند شانه ديگر را هم درگير كند.

درمان شانه يخ زده

√ حركات ورزشي براي شانه

• يكي از موارد مهم در درمان شانه يخ زده، كنترل درد شانه است و حفظ دامنه حركتي شانه تا جايي كه امكان پذير مي باشد.

√ دارو درماني

• داروهاي ضد درد كه بدون نسخه مي توان تهيه كرد مانند آسپرين و ايبوپروفن (ادويل و مورتين آي بي، و ساير داروها)، مي توانند به كاهش درد و التهاب ناشي از شانه يخ زده كمك كنند. در برخي موارد، پزشك ممكن است داروي ضد درد و ضد التهاب قوي تري براي شما تجويز كند.

√ فيزيوتراپي

• يك فيزيوتراپيست مي تواند به شما تمرينات محدوده حركتي را آموزش دهد تا جايي كه امكان دارد در بهبود حركت شانه شما كمك كند. همكاري شما و انجام اين تمرينات در بهبود حركت شما بسيار مهم است.

درمان جايگزين در انجماد مفصل شانه 

♦ طب سوزني

طب سوزني شامل سوزن هاي بسيار نازكي است كه درنقاط مخصوصي از بدن در پوست شما قرار داده مي شود. به طور معمول، سوزنها به مدت 15 تا 40 دقيقه در محل خود باقي مي مانند. در طي اين زمان ممكن است سوزنها حركت داده شوند يا دست كاري شوند. به اين علت كه سوزنها به نازكي مو و انعطاف پذير هستند و معمولا به صورت سطحي قرار مي گيرند. اكثر درمان هاي طب سوزني نسبتا بدون درد هستند.

♦ تحريك عصبي الكتريكي پوست (TENS)

يك واحد TENS جريان الكتريكي ضعيفي را به نقاط كليدي بر روي مسير عصب وارد مي كند. اين جريان الكتريكي از طريق الكترودهايي كه با پوست تماس دارند، وارد مي شود. اين عمل دردناك صدمه اي وارد نمي كند. دقيقا مشخص نيست كه TENS چطور عمل مي كند. اما تصور مي شود كه ممكن است موجب آزاد شدن اندورفين ها (Endorphins) (موجب مهار كردن درد عضلات مي شوند) شود و يا رشته هايي كه پيام هاي درد را هدايت مي كنند را مسدود مي كند.

جراحي گرفتگي شانه و بازو

جراحي شانه يخ زده بندرت انجام مي شود. اما اگر هيچكدام از روشهاي ديگر كمكي به بهبود نكند، پزشك شما ممكن است جراحي را توصيه كند تا بافتهاي صدمه ديده را خارج و چسبندگي مفصل شانه را برطرف سازد. معمولا پزشكان اين جراحي را از وسيله اي بنام lighted, tubular instruments (لوله اي است كه در نوك آن وسيله اي براي روشنايي تعبيه شده) استفاده كرده و از شكاف كوچكي كه در اطراف مفصل شانه ايجاد مي كنند، وارد مي كنند.

ساير روش هاي درماني شانه يخ زده

در اكثر موارد، بيماري شانه يخ زده خود به خود بعد از 12 تا 18 ماه بهتر مي شود. براي نشانه هايي كه پايدار هستند، پزشك شما ممكن است موارد زير را پيشنهاد كند:

√ تزريق استروئيد

• تزريق كورتيكواستروئيدها در مفصل شانه ممكن است به كاهش درد و بهبود حركت شانه كمك كند. خصوصا در مراحل اوليه بيماري.

√ انبساط مفصل

• تزريق آب مقطر در داخل كپسول مفصل مي تواند در كشش عضلات كمك كند تا مفصل شانه راحت تر حركت كند.

√ دست كاري شانه

• در اين روش از درمان بيماري شانه يخ زده، به بيهوشي عمومي نياز داريد. بنابراين شما بيهوش شده و دردي احساس نمي كنيد. سپس پزشك مفصل شانه را در جهات مختلف حركت مي دهد. اين حركات به شل شدن بافت سفت شده كمك مي كند.

آمادگي براي ملاقات با پزشك

• ممكن است ابتدا با پزشك خانواده خود درباره شانه يخ زده و علائم آن مشورت كنيد، شايد شما را به پزشك متخصص ارتوپد ارجاع دهد.
• قبل از ديدارتان با پزشك، مي توانيد نكاتي را كه مي خواهيد بدانيد بنويسيد.
• اطلاعات در مورد مشكلات پزشكي كه داريد.
• اطلاعات در مورد مشكلات پزشكي والدين يا خواهر و برادران شما.
• همه داروها و مكمل هاي غذايي كه مصرف مي كنيد.
• سوالاتي را كه مي خواهيد از پزشك بپرسيد.

سوالات احتمالي پزشك

• پزشك شما ممكن است از شما سوالاتي كه در زير آمده است بپرسد:
• از چه زماني علائم بيماري شانه يخ زده شروع شدند؟
• آيا فعاليت هايي كه انجام مي دهيد نشانه ها را بدتر مي كند؟
• آيا شانه شما تا به حال مجروح شده است؟ اگر اين چنين است چگونه مجروح شديد؟
• آيا ديابت داريد؟
• اخيرا جراحي يا دوره اي از محدوديت حركت در شانه داشتيد؟

منبع: آسان طب